Çocuk Ergen Psikiyatrisi

Çocuğunuzun ruh sağlığıyla ilgili bir endişeniz olduğunda, kendinizi bir yol ayrımında bulabilirsiniz: "Kime gitmeliyim? Sorunumuz ne? Bizi neler bekliyor?" Bu belirsizlik, yardım arama sürecini ertelemenize neden olabilir. Oysa çocuğun ruhsal, zihinsel ve duygusal gelişimini bir bütün olarak ele alan, bu alandaki en yetkin uzmanlık dalı Çocuk ve Ergen Psikiyatrisidir. Peki, bir çocuk ve ergen psikiyatristi tam olarak ne yapar ve diğer uzmanlardan farkı nedir?

Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Doç.Dr.Büşra OLCAY ÖZ, bu uzmanlık alanının, çocukların ve gençlerin yaşadığı duygusal, davranışsal ve gelişimsel zorlukların altında yatan nedenleri anlamak ve onlara bilimsel temelli çözümler sunmak üzerine kurulu olduğunu belirtiyor. Bu rehber, Ankara'daki ailelere bu önemli uzmanlık alanını tanıtmak ve ilk adımı atmalarını kolaylaştırmak için hazırlanmıştır.

Bölüm 1: Tıp Doktoru ve Ruh Sağlığı Uzmanı: Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Kimdir?

Bu alandaki en büyük kafa karışıklığı, unvanlar arasında yaşanır. Çocuk ve Ergen Psikiyatristini diğer uzmanlardan ayıran en temel ve en önemli fark, onun bir tıp doktoru olmasıdır.

Tıp Eğitimi: Bir çocuk psikiyatristi, 6 yıllık tıp fakültesi eğitimini tamamladıktan sonra, Tıpta Uzmanlık Sınavı'nı (TUS) kazanarak 4-5 yıl boyunca sadece çocuk ve ergenlerin ruh sağlığı ve hastalıkları üzerine uzmanlık eğitimi alır.

Bütüncül Yaklaşım: Bu eğitim, onlara çocuğun ruhsal sorunlarını değerlendirirken, olası biyolojik, genetik, gelişimsel ve nörolojik faktörleri de göz önünde bulundurma yetkinliği kazandırır. Yani, bir davranış sorununu değerlendirirken, altta yatan bir vitamin eksikliğinden genetik bir yatkınlığa, beyin kimyasındaki bir dengesizlikten aile içi ilişkilere kadar her şeyi bir bütün olarak ele alırlar.

Tanı ve Tedavi Yetkinliği: Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri, ruhsal bozuklukların tanısını koyma ve ilaç tedavisi düzenleme yetkisine sahip tek ruh sağlığı uzmanıdır. Aynı zamanda psikoterapi eğitimleri alarak terapi de uygularlar.

Bölüm 2: Ne Zaman Bir Çocuk Psikiyatristine Başvurmalı?

Daha önceki makalelerimizde detaylıca ele aldığımız birçok durum, bir çocuk psikiyatristinin uzmanlık alanına girer. Bunlardan bazıları:

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB): Aşırı hareketlilik, dikkatini toplayamama, dürtüsellik.

Kaygı (Anksiyete) Bozuklukları: Okul reddi, sosyal kaygı, ayrılık kaygısı, panik ataklar.

Depresyon: Sürekli mutsuzluk, sinirlilik, hayattan keyif alamama, uyku ve iştah sorunları.

Otizm Spektrum Bozukluğu: Sosyal iletişimde güçlükler, tekrarlayıcı davranışlar.

Özgül Öğrenme Güçlükleri: Disleksi, diskalkuli gibi okuma, yazma ve matematikte yaşanan zorluklar.

Davranış Sorunları: Karşıt olma, inatçılık, saldırganlık, yalan söyleme, çalma.

Tik Bozuklukları ve Tourette Sendromu: İstemsiz kas hareketleri ve sesler.

Travma ve Yas Süreçleri: Sarsıcı bir olay veya kayıp sonrası yaşanan zorluklar.

Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, bulimiya gibi yeme alışkanlıklarındaki ciddi bozulmalar.

Bölüm 3: İlk Görüşmede Sizi Ne Bekler? Endişelenmeli misiniz?

İlk görüşme, bir "yargılanma" veya "sorgulanma" seansı değildir. Aksine, bir "tanışma ve anlama" seansıdır. Bu süreç genellikle şöyle işler:

Bilgi Toplama: Uzman, öncelikle ebeveynlerle görüşerek çocuğun doğumundan bugüne gelişim öyküsünü, aile dinamiklerini ve sorunun ne zaman, nasıl başladığını detaylıca dinler.

Çocukla Değerlendirme: Daha sonra çocuğun yaşına uygun olarak, oyun odasında oyunlar aracılığıyla veya ergenlerle doğrudan konuşarak bir değerlendirme yapar. Bu, çocuğun dünyasını ve yaşadığı zorluğu onun gözünden anlamak için yapılır.

Gözlem ve Değerlendirme: Uzman, görüşme boyunca çocuğun iletişim kurma biçimini, davranışlarını ve duygusal durumunu gözlemler. Gerekli görürse, bazı değerlendirme ölçekleri veya formları doldurmanızı isteyebilir.

Yol Haritası Çizme: Görüşmenin sonunda, uzman size ilk izlenimlerini, olası tanıları ve bundan sonraki süreçte nasıl bir yol izleneceğini (gerekli ek tetkikler, terapi seçenekleri, ilaç tedavisi olasılığı vb.) anlatır.

Bölüm 4: Tedavi Sadece İlaç mıdır?

Hayır. Çocuk psikiyatrisinde tedavi, çocuğun ve ailenin ihtiyacına göre şekillenen bütüncül bir yaklaşımdır. İlaç tedavisi, bu yaklaşımlardan sadece bir tanesidir ve sadece gerekli olduğunda, beynin kimyasını dengeleyerek çocuğun terapiden daha iyi faydalanmasını sağlamak amacıyla kullanılır. Tedavi planı genellikle şunları içerebilir:

Psikoterapi (Oyun Terapisi, Bilişsel Davranışçı Terapi vb.)

Aile Danışmanlığı

Okul ile İşbirliği

İlaç Tedavisi

Çocuğunuzun ruh sağlığı için ilk adımı atmak, ona verebileceğiniz en değerli hediyedir. Eğer Ankara'da çocuğunuzun yaşadığı bir zorlukla ilgili güvenilir ve yetkin bir uzmana başvurmak isterseniz, bu alanda deneyimli bir Ankara çocuk psikiyatrisi hekiminden destek alabilirsiniz. Doç.Dr.Büşra OLCAY ÖZ ve ekibi, çocuğunuzun ve ailenizin ihtiyaçlarına en uygun bilimsel tedavi sürecini planlamak için yanınızdadır.